Duizeligheid
Mogelijke symptomen bij duizeligheid:
Een licht of zweverig gevoel in het hoofd
Gevoel alsof je zelf draait of de kamer om je heen draait
Misselijkheid
Slechter zien of horen
Het gevoel van flauwvallen
Duizeligheid: Wat is het?
Duizeligheid is een verzamelnaam en kent meerdere vormen. Zo kan duizeligheid voorkomen als symptoom bij aandoeningen zoals migraine, hart- en vaatziekten, lage bloeddruk, hyperventilatie, medicatie of een griep, maar zijn er ook vormen waarbij duizeligheid goed te behandelen is door de fysiotherapeut. Zo heeft BPPD, een veel voorkomende vorm van duizeligheid, bij behandeling een succesrate van 90%!
Om te bepalen of je last hebt van een vorm van duizeligheid die met fysiotherapie te beïnvloeden is, stellen wij gerichten vragen om te kunnen beoordelen of je klachten passen binnen een klachtenbeeld dat wij herkennen.
Zo is bijvoorbeeld BPPD (benigne paroxismale positieduizeligheid) één van de meest voorkomende vormen waarbij draaiduizeligheid optreedt en is er cervicogene duizeligheid (duizeligheid vanuit de nek) waarbij er een licht, weeïg gevoel of zweverigheid in het hoofd ervaren wordt.
Ondanks dat de oorzaken van duizeligheid meestal niet kwaadaardig zijn, is de impact van duizeligheid op het dagelijks functioneren vaak groot. De fysiotherapeut kan je hierbij helpen om van de klachten af te komen. Ook kunnen wij kijken of de duizeligheid van een goed door ons te behandelen vorm is.
Oorzaken van duizeligheid
Er zijn veel verschillende oorzaken voor duizeligheid, maar bij sommige vormen is de precieze oorzaak ook nog niet bekend. Het is wel bekend dat naarmate de leeftijd vordert, duizeligheidsklachten meer voorkomen. Ook weten we dat vrouwen vaker de huisarts bezoeken met duizeligheidsklachten, dan mannen.
Een mogelijke oorzaak van duizeligheid is gelegen in het evenwichtsorgaan. Het wel of niet functioneren van het evenwicht, is afhankelijk van de samenwerking tussen het evenwichtsorgaan, de spieren, de bovenste nekwervels, de ogen en het brein. Het evenwichtsorgaan zorgt ervoor dat de balans van het lichaam gemonitord wordt en stuurt deze informatie naar het brein. Wanneer er een disbalans wordt doorgegeven, worden er spieren aangestuurd om dit weer te corrigeren. Andersom wordt er ook vanuit de spieren en de ogen informatie naar het brein gestuurd, waar het wordt gekoppeld aan de informatie van het evenwichtsorgaan. Wanneer deze informatie niet overeenkomt, raak je uit evenwicht.
Aanpak Fysio-Specialist bij duizeligheid
De fysiotherapeut kan aan de hand van je verhaal en een lichamelijk onderzoek beoordelen of de duizeligheidsklachten te behandelen zijn middels fysiotherapie.
Bij Fysio-Specialist hebben verschillende collega’s zich gespecialiseerd in duizeligheidsklachten en staan zij hiervoor geregistreerd bij het Kenniscentrum Duizeligheid te Apeldoorn. Bij dizziness of duizeligheid vanuit de nek kun je ook goed terecht bij verschillende andere gespecialiseerde therapeuten in ons team.
Welke soorten duizeligheid zijn er?
Draaiduizeligheid - BPPD
Draaiduizeligheid is het gevoel hebben dat je zelf, of alles om je heen draait. Vormen van draaiduizeligheid zijn BPPD, neuritis vestibularis en de ziekte van Ménière.
BPPD is de meest voorkomende vorm van draaiduizeligheid en gelukkig heel goed behandelbaar. De “succesrate” van de behandeling van BPPD is 90%.
De diagnose wordt gesteld op basis van je verhaal en op basis van de zogenaamde kiepproef. De precieze oorzaak van BPPD is nog onbekend. Een mogelijke verklaring is dat loszittende oorsteentjes in het binnenoor, op de zintuigcellen van het evenwichtsorgaan neerslaan bij snelle positieverandering. Bij een snelle positieverandering moet je denken aan bukken of bijvoorbeeld omkijken. De zintuigcellen worden kort overprikkeld, dit zorgt voor de draaiduizeligheid.
Symptomen BPPD:
Acuut ontstaan van aanvallen van draaiduizeligheid
Uitgelokt door veranderingen van de stand van het hoofd (zoals bijvoorbeeld omdraaien in bed, vooroverbuigen, omhoog kijken en/of naar links of naar rechts kijken).
Kortdurend: de duizeligheid duurt enige seconden tot maximaal enkele minuten
Het kan zijn dat je in de eerste instantie van de huisarts oefeningen krijgt voor BPPD. Volgens de laatste inzichten, wordt dit niet meer geadviseerd. Je kunt hiermee de duizeligheid mogelijk weer opwekken.
Duizeligheid vanuit de nek
Als je duizelig wordt bij het bewegen van je hoofd of nek, kan er sprake zijn van cervicogene of cervicale duizeligheid. Deze duizeligheid is geen draaiduizeligheid, maar wordt meer omschreven als onbalans of ‘onzeker op de benen’.
Duizeligheid vanuit de nek, kan komen doordat er te veel spierspanning is opgebouwd in de nekregio. Ook kan het niet goed bewegen van de nekgewrichten een oorzaak zijn. Vaak zien we bij deze duizeligheid dan ook een combinatie met nekklachten en/of hoofdpijnklachten. Er lijkt ook een relatie te zijn met het doormaken van een nektrauma, aangezien we weten dat deze vorm van duizeligheid daarna vaker voorkomt. Bij een nektrauma moet je bijvoorbeeld denken aan een val of een aanrijding (whiplash).
Symptomen duizeligheid vanuit de nek:
Duizeligheid bij bewegen van hoofd of nek
Blijft aanwezig zolang het hoofd of de nek in die stand wordt vastgehouden
Vaak in combinatie met nek- en/of hoofdpijn
Géén draaiduizeligheid
Gelukkig kan ook deze vorm van duizeligheid worden verholpen door middel van fysiotherapie of manuele therapie. Je therapeut zorgt er dan voor dat de spierspanning en de mobiliteit van je gewrichten weer genormaliseerd wordt.
Dizziness (licht gevoel in het hoofd)
Met dizziness bedoelen we het gevoel van flauwvallen of een ‘licht gevoel in het hoofd’. Dit kan verschillende oorzaken hebben, zoals een lage bloeddruk, een griepje, medicatie, honger, oververmoeidheid of hyperventilatie.
Symptomen van dizziness:
Licht gevoel in het hoofd
Kan optreden bij snel opstaan
Stress kan een uitlokkende factor zijn
Mogelijk na verandering van medicatie
Fysiotherapie kan helpen wanneer deze vorm van duizeligheid het gevolg is van hyperventilatie.
Bij hyperventilatie is er onbewust sprake van een ontregelde ademhaling, vaak in combinatie met angst- of stressfactoren. De relatie tussen duizeligheid en angst is vaak een wisselwerking; angst kan duizeligheid veroorzaken en duizeligheid kan ook weer tot angst leiden. Met ademhalingsoefeningen en ontspanningstechnieken, kunnen we samen de hyperventilatie verminderen en de ademhaling onder controle krijgen.
Bronnen en relevante links
Lijst van geschoolde behandelaars in Nederland
Lystad et al 2011. Manual therapy treatment of cervicogenic dizziness: a systematic review.
Kerber et al 2010. The evidence base for evaluation and management of dizziness.